Kredi harcamalarının güvenliğini sağlayan bazı banka prosedürleri bulunur. Bu işlemler arasında yer alan provizyon, kredi kartıyla yapılan ödemelerin kontrolü için taraflara belirli bir süre tanır. Böylece kartın kullanılabilir limitinden çalıntı durumuna kadar pek çok detayın yetkili kişilerce incelenmesi mümkün olur. Yazının devamında kredi sahibi, finansal kuruluş ve alıcı işletme arasında gerçekleşen ödeme sürecini güvenli hâle getiren bu bankacılık terimine dair merak ettiklerinizi öğrenebilirsiniz.
Provizyon Nedir?
Kelime anlamı “karşılık” ve “önlem” olan provizyon, özetle kredi kartıyla yapılan ödemelerdeki onay sürecidir. İlgili ödemenin kart hareketlerine düşmeden önce finansal kuruluş tarafından kontrol edilmesini mümkün kılar. Bu süreçte bankalar, işlemin kart sahibi tarafından gerçekleştirilme durumunu teyit eder. Ayrıca kartın kullanılabilir limitinin, yani mevcut taksitlerin haricinde kalan bakiyesinin ödeme için yeterli olup olmadığını inceler. Ardından tüm şartların elverişli olması durumunda kredi kartı harcamasını onaylar.
Ödeme Sistemlerinde Neden Provizyon Uygulanır?
Ödeme sistemlerinde provizyon uygulamasının temelinde birden fazla amaç yer alır. Bunlardan ilki, kredi kartı işlemlerindeki tüm tarafların güvenliğini sağlamaktır. Provizyondaki işlemler, finansal kuruluşlar tarafından detaylıca incelenir. Bu incelemede tespit edilen sorunlara karşı hızlı önlem alındığı için hem kart sahibinin hem bankanın ve alıcının mağdur olması önlenir. Kredi kartıyla yapılan harcamalarının kontrol mekanizması olan provizyon aşamasının amaçları arasında şunlar da yer alır.
● Dolandırıcılığı Önlemek: Bankalar, kredi kartı harcamalarını belirli bir süre provizyonda tutarak dolandırıcılıkla mücadele eder. Bu sayede çalıntı kartla yapılan harcamalar ve ödemelerde kimlik avı yöntemiyle toplanan bilgilerin kullanılması gibi sahte ya da izinsiz işlemler önlenir.
● Taksit Düzenini Korumak: Taksitli alışverişlerde maksimum harcama tutarı, kredi kartının kullanılabilir limiti kadardır. Toplam kullanılabilir limit, henüz vadesi gelmemiş taksitler ve provizyonda bekleyen ödemeler düşüldükten sonra geriye kalan bakiyedir. Ödeme miktarı, kartın kullanıma uygun limitinden düşükse işlem onaylanır.
● Geçici Limit Ayırmak: Kredi kartınızla harcama yaptığınızda toplam bakiyeniz ilgili tutar kadar azalır. Örneğin 5.000 TL limiti olan kredi kartıyla 1.000 TL alışveriş yaptığınızda geriye 4.000 TL’lik bakiye kalır. Fakat harcama, ödeme onaylanana kadar ekstreye borç olarak yansımaz.
Kredi kartıyla yapılan harcamaları güvenli hâle getiren provizyonun bir diğer işlevi de ödemelerin iptalini kolaylaştırmasıdır. Ödeme onay süreci devam ederken bu işleme konu olan harcamayı iptal etmek isteyebilirsiniz. Provizyonda bekletildiği için henüz kredi kartı ekstresinde borç olarak görünmeyen harcamalar nispeten daha kısa sürede iptal edilir.
Bekleyen Provizyon Nedir?
Kredi kartıyla yapılan ödemeler, bu harcamalara ilişkin kontrol süreci devam ederken bekleyen provizyonda yer alır. Kısaca bekleyen provizyon, kredi kartıyla alışverişin yapıldığı andan onaylandığı tarihe kadar devam eden süreçtir. Genellikle işlem tarihinden 1 ya da 2 gün geçmesiyle sona erer. Bankalar, bu adımı bekleyen ya da açık provizyon şeklinde farklı isimlerle adlandırır. Esasında bu terimlerin her biri, kredi kartıyla yapılan işlemin kontrol aşamasını ifade eder.
Bekleyen Provizyon İptali Nasıl Yapılır?
Geçerli sebeplerin öne sürülmesi durumunda provizyondaki işlemi iptal etme seçeneği vardır. Bekleyen provizyon iptalini, finansal kuruluşlarla fiziksel şubelerden ya da dijital kanallardan iletişime geçerek gerçekleştirebilirsiniz. Kredi kartının sahibi, harcamanın kendi iradesi dışında yapıldığı gerekçesiyle işlemin iptalini talep edebilir. Ayrıca ödemenin sehven yani yanlışlıkla olması da iptal nedenleri arasındadır. Öte yandan, istisnai olarak bizzat bankalar da provizyonu otomatik iptal edebilir. Bu duruma daha çok kredi kartından yapılan alışverişin şüpheli olduğu durumlarda rastlanır.
Açık Provizyon Neden Avantajlıdır?
Finansal kuruluşların, kredi kartı kullanıcılarının ve işletmelerin ödeme güvenliğini sağlayan açık provizyonun beraberinde getirdiği pek çok avantaj bulunur. Bu onay sürecinde kredi kartının harcama tutarına kadar olan limiti bloke edilir. Yani kredi kartıyla yapılan alışverişin tutarı kadar toplam kullanılabilir limit azaltılır. Böylelikle kart sahibi, bütçe ve taksit planlamalarını daha etkin bir şekilde yönetebilir. Provizyon aşamasının diğer avantajları şunlardır:
● Kredi kartının kaybolması ya da çalınması gibi durumlarda hızlı önlem alma şansı verdiği için bireylerin ve finansal kuruluşların mağdur olmasını engeller.
● Kolay ödeme iptali prosedürü sayesinde alıcıya geçerli sebeplerle harcamalarından vazgeçebilme şansı tanır.
● Bankalar, müşterilerinin kredi kartıyla yaptığı alışverişleri ön onay sürecinden geçirerek uygun bulmadığı işlemleri ekstreye yansımadan iptal etme imkânı bulur.
Ayrıca provizyon, bireylerin kredi notunu da dolaylı yoldan olumlu etkiler. Zira kart sahibinin limitleri dâhilinde harcamalarını ve bütçesini düzenli yönetebildiğini gösterir. Finansal kuruluşlar, kredi ürünlerinde kişilerin ödeme ve harcama alışkanlıklarını gösteren bu notu dikkate alır. Bu puanı yüksek olanlar, bankaların kredi ve kredi kartları sayesinde finansman desteğine daha kolay ulaşabilir. Arzu ederseniz Burgan Bank ile iletişime geçebilir, bütçenize ve ihtiyaçlarınıza uygun kredi ürünlerinden yararlanabilirsiniz.
Provizyondaki İşlemler Takip Edilebilir mi?
Provizyondaki işlemler, finansal kuruluşların dijital kanalları üzerinden anlık olarak takip edilebilir. Örneğin bankanızın mobil uygulamasından kredi kartı harcamalarınızın onaylanma durumunu öğrenebilirsiniz. Provizyon sorgulama işlemi için kart sahibine ait bilgilerle uygulamaya giriş yapılması gerekir. Ardından kredi kartı hareketlerinin yer aldığı bölüme geçebilir, burada “provizyon” ibaresini gördüğünüz kısma bakabilirsiniz. Bu kısımdan henüz ekstreye yansımayan harcamaları; satıcı işletme, ödeme tarihi ve tutarı gibi bilgilerle beraber görmeniz mümkündür.
Provizyondaki İşlem Ne Zaman Harcama Olarak Görülür?
Henüz finansal kuruluşların onayından geçmeyen kredi kartı işlemleri, ortalama 1-2 gün içinde ekstrede harcama olarak görünür. Ancak bu süre, harcamanın yapıldığı işletmenin anlaşmalı olduğu sanal POS sağlayıcı bankaya göre değişebilir. Ayrıca teknik aksaklıklar ve incelemenin kapsamının genişletilmesi gibi durumlarda işlemin onaylanması daha uzun sürebilir. Genellikle harcama, ödeme yapılan kredi kartıyla satıcı işletmenin POS altyapısı aynı olduğunda 24 saat içinde onaylanır.
* Sadece bilgi amaçlıdır, banka açısından bir bağlayıcılığı yoktur.
